کد مطلب:37521 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:239

گنجینه پرسمان » اهل بيت

چرا حضرت زينب(س) و حضرت ابوالفضل(ع) جزء چهارده معصوم نيستند؟

مقام عصمت، مقامي منحصر در افراد خاصي نيست و همه مردم ميتوانند به مرتبهاي از عصمت دسترسي پيدا كنند. اين مقام به آدميان اختصاص ندارد، بلكه فرشتگان الهي نيز از اين منزلت والا برخوردارند.

ميان انسانها علاوه بر پيامبران الهي و امامان(ع)، عصمت فاطمه زهرا(س) با ادله فراوان قابل اثبات است، هم چنين يكي از آيات قرآن كريم به طهارت و پاكي حضرت مريم اشاره دارد. اين دو نمونه نشانگر آن است كه عصمت معنايي نيست كه انحصار در انبيا و ائمه داشته باشد و دست ساير انسانها از رسيدن به آن كوتاه باشد، بلكه ديگران نيز ميتوانند به برخي از مراتب عصمت يعني عصمت از گناه دست يابند. كم نبودهاند عالمان تقوا پيشهاي كه ساليان متمادي نه تنها از حرام بلكه از امور مكروه چشم پوشيدهاند و حتي به خوردن و آشاميدن خود رنگ الهي دادهاند.

بنابراين ممكن است حضرت زينب و حضرت ابوالفضل بعضي از مراتب عصمت را دارا باشند.

از برخي روايات استفاده ميشود كه مراتب دانش و كمال آن بانوي بزرگوار از راه تحصيل و تعليم و اكتساب نبوده و بهرهاي الهي و جنبه خارق العادهاي داشته است. در دورههاي اخير برخي بعيد ندانستهاند كه حضرت زينب درجهاي از عصمت را واجد باشد، ولي برخي معتقدند كه حضرت زينب و حضرت ابوالفضل اگر چه از فضايل بسياري بهرهمند هستند، ليكن چون عصمت موهبت الهي است و تنها در اختيار برخي از اولياء اللَّه مانند پيامبران و امامان قرار ميگيرد، به آن دو معصوم اطلاق نميشود.

در عنايت و موهبت خداوندي توجه به يك نكته حائز اهميّت است كه: در امر خلقت، خداوند حكيمانه و عادلانه عمل ميكند، نه گزافي و تبعيضآميز. خداوند با علم مطلقي كه دارد، از پيش ميداند هر يك از افراد بشر در مسير پيمودن خوبيها و فاصله گرفتن از جنود جهل در چه درجهاي قرار دارند.

آناني كه با نيروي اختيار و قدرت بر تصميمگيري خود، نهايت درجه پيشرفت را دارند، خداوند حكيم به آنان عنايت ويژهاي مينمايد و به ايشان نيرويي عطا ميكند كه در برابر چند درصد لغزش، خود را حفظ كنند؛ يعني ملكه عصمت عنايت مينمايد تا ديگران با اسوه قرار دادن آنان بهتر و راحتتر در مسير تعالي و سازندگي گام بردارند.

با اين توضيح ميگوييم: عصمت موهبت الهي است و با معيارهايي خداوند عادل و حكيم آن را به برخي از بندگان بر گزيدهاش (پيامبران، امامان و...) عنايت مينمايد. حضرت زينب و حضرت عباس اگر چه از فضايل بسياري بهره مندند، ليكن در مجموعه پيامبران و امامان(ع) قرار ندارند.

حال از زاويه ديگر به پاسخ ميپردازيم:

اين كه گفته ميشود پيامبران و ائمه معصومند و از عصمت ديگران سخن گفته نميشود، بدين معنا است كه عصمت ايشان با ادله عقل يا نقل اثبات شده، ولي عصمت ديگران با ادله عقل يا نقلي اثبات نشده است. پس پيامبران و امامان هم واقعاً معصومند و هم عصمت آنان براي ما ثابت شده است.

اما درباره ديگراني كه مشمول اين ادله عقلي و نقلي نميشوند، نميتوان قضاوت به نداشتن عصمت كرد؛ يعني ممكن است انسانهاي ديگري واقعاً داراي عصمت از گناه باشند، ولي دليلي براي اثبات آن براي ما گفته نشده باشد و نيازي نيز به اثبات آن احساس نميشود.

عصمت از گناه، پايينترين مرتبه از عصمت پيامبران و امامان است و مراتب بالاتر آن شامل عصمت از اشتباه، نسيان و سهو و عصمت در مقام تببين دين است و اين به جهت مقام امامت و رهبري آنها است.

با ويژگي هايي كه از سوي امامان معصوم درباره شخصيت حضرت عباس و حضرت زينب نقل شده، به دست ميآيد كه اين دو بزرگوار قسم اوّل از عصمت را دارا هستند.

علاوه بر اين كه هيچ دليلي بر ارتكاب گناه از سوي حضرت زينب و حضرت عباس وجود ندارد، پس ميتوان گفت كه شخصيت والاي آن دو مبرّا از گناه است.